Khi dịch bệnh ngày càng lan rộng và gây ra nhiều mối lo ngại, trên mạng có khá nhiều thông tin về một số loại thuốc điều trị Covid-19 bao gồm các loại thuốc khác nhau. Tuy nhiên thực hư thông tin về thuốc điều trị Covid-19 có đúng như lan truyền?
Gần đây trên mạng xã hội xuất hiện một số thông tin các loại thuốc chứa Chloroquine và Hydroxychloroquine, hay Azithromycin có thể chữa trị được virus Covid-19. Mặc dù chưa được các bác sĩ khuyến cáo và đưa ra chỉ định nhưng nhiều người đã tự ý sử dụng. Mới đây nhất, một nam bệnh nhân 44 tuổi đã uống khoảng 15 viên thuốc trị sốt rét với mục đích phòng bệnh do virus Covid-19 gây ra. Kết quả là, người thanh niên này phải nhập viện để rửa ruột vì ngộ độc, tụt huyết áp, nôn...
Để biết rõ thực hư thông tin về thuốc điều trị Covid-19, chúng ta cần hiểu rõ đây là loại thuốc gì, có tác dụng gì, có được tự ý sử dụng hay không.
1. Azithromycin, Hydroxychloroquine, Chloroquine là gì?
Do dịch bệnh Covid-19 gây ra một nỗi hoang mang lớn trên toàn thế giới, vì vậy bất kể ai cũng mong muốn có được loại thuốc điều trị hoặc vắc xin phòng bệnh. Hiện trên thế giới đang diễn ra cuộc chạy đua điều chế vắc xin phòng Covid-19 cũng như thuốc điều trị loại virus này, tuy nhiên tất cả mới dừng lại ở thử nghiệm, chưa được công bố.
Ngày 18/3 vừa qua, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có bài phát biểu trên CNN cho biết Cơ quan quản lý thuốc và thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã phê duyệt việc sử dụng thuốc điều trị sốt rét có chứa Chloroquine và Hydroxychloroquine vào chữa trị Covid-19 cho các bệnh nhân bệnh nặng. Tại Trung Quốc cũng đang thử nghiệm loại thuốc này.
Vậy đây là loại thuốc gì?
Azithromycin có tên gọi biệt được là Zithromax được sử dụng rộng rãi để diệt khuẩn, loại thuốc này khá phổ biến và dễ dùng. Đối với các trường hợp mắc bệnh đơn thuần, thuốc không hề gây hại.
Hydroxychloroquine/chloroquine được sử dụng điều trị các bệnh lý như sốt rét, viêm khớp, lupus ban đỏ. Riêng loại thuốc Hydroxychloroquine là Cloroquin có thêm thành phần -OH có thể giảm tác dụng phụ thông thường hơn, tuy nhiên nó vẫn chứa những thành phần có thể dẫn đến các biến chứng nguy hại như:
- Đối với máu: gây ra rối loạn máu, thiếu máu bất sản, mất bạch cầu hạt, giảm bạch cầu, tan máu ở bệnh nhân bị thiếu G6PD.
- Đối với mắt: bị phù, trạng thái teo điểm vàng, không phân biệt được màu sắc, mất phản xạ hố võng mạc, gây ra tình trạng khó nhìn, sợ ánh sáng.
- Đối với tim mạch: gây nguy hiểm đến tim, dễ dẫn đến xoắn đỉnh, rung thất và đột tử.
Ngoài ra còn có các biến chứng khác như suy tủy, bệnh cơ tim cấp, rối loạn nhịp, suy gan cấp, nếu kéo dài có thể gây tổn thương thận và co giật.
2. Các loại thuốc này có điều trị được Covid-19?
Viện trưởng Viện sốt rét, côn trùng và ký sinh trùng Trung ương, Ông Trần Thanh Dương, cho biết đây là loại thuốc điều trị sốt rét nhưng nếu dùng để điều trị các bệnh khác thì cần phải có phác đồ của Bộ Y tế. Hơn nữa, thuốc cũng có các thành phần gây ra tác dụng phụ đối với người bị bệnh gan, thuốc không phải dùng cho dự phòng, mà chỉ dùng khi đã mắc bệnh.
Bác sĩ gốc Việt Huynh Wynn Tran cũng cho biết, thuốc này dễ gây ra các tác dụng phụ như buồn nôn, ói mửa, đau bụng, mẩn đỏ, xuất huyết dưới da, ảnh hưởng thị lực, đặc biệt là với những người bị tiểu đường, bệnh thận phải thật cẩn thận khi uống.
Thuốc có thể điều trị bệnh nhưng chưa chứng minh qua thử nghiệm mà mới chỉ được nghiên cứu, một số đối chứng lâm sàng cũng không phải toàn bộ đều cho thấy khả năng điều trị bệnh do virus Covid-19.
Ở Mỹ cũng mới chỉ phê duyệt tiến hành thử nghiệm lâm sáng mà chưa cho phép sử dụng rộng rãi. Vì vậy khi chưa nắm rõ thực hư thông tin về thuốc điều trị Covid-19, bạn không nên mua tràn lan, tự ý sử dụng.
3. Khuyến cáo của chuyên gia
PGS Nguyễn Lân Hiếu, Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cho biết thuốc điều trị sốt rét kể trên có nhiều tác dụng phụ, cần phải có phác đồ điều trị của bác sĩ, không được tự ý sử dụng.
Những cảnh báo cụ thể được đưa ra:
- Hydroxychloroquine/chloroquine là thuốc kê đơn, việc sử dụng theo liều như thế nào, với thời gian bao lâu cần phải do bác sĩ quyết định. Thuốc này không tương đương với các thuốc trị cảm cúm thông thường. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hay Bộ Y tế cũng chưa đưa ra phác đồ điều trị cho loại thuốc này.
- Hydroxychloroquine/chloroquine có các tác dụng phụ đã được kiểm chứng và ghi nhân, đặc biệt các bệnh nhân có các vấn đề về gan, thận, thị lực.
- Việc mua quá nhiều loại thuốc này cũng sẽ dẫn đến tình trạng thiết hụt thuốc tại các cơ sở y tế điều trị cho các bệnh nhân nhiễm bệnh cần thuốc.
- Việc điều trị Covid-19 còn phải đi kèm với các biện pháp như cách ly, tránh lây nhiễm cộng đồng, phòng tránh dịch mới phát huy được hiệu quả của thuốc. Nếu tự ý uống thuốc mà không khai báo tình trạng sẽ gặp những hiệu quả nghiêm trọng.
Theo khuyến cáo của Bộ Y tế và các chuyên gia, để phòng chống dịch Covid-19, mỗi người cần phải duy trì các biện pháp cơ bản như đeo khẩu trang khi đi ra ngoài, rửa tay bằng xà phòng và nước sạch, ăn uống đầy đủ chất, đủ dinh dưỡng, vitamin, ngủ đủ giấc, vận động thường xuyên, kiểm soát các bệnh lý của cơ thể.
Trên đây là một số khuyến cáo về thực hư thông tin về thuốc điều trị Covid-19 bạn cần nắm rõ để không tự ý sử dụng gây nguy hiểm cho bản thân.
⇒ Xem thêm:
Hướng dẫn cách ly y tế tại nhà