Thoái hóa khớp là bệnh lý mãn tính liên quan tới xương khớp và thường xảy ra ở những người cao tuổi. Tuy nhiên thoái hóa xương khớp đang có xu hướng diễn ra sớm hơn và người trẻ là đối tượng có nguy cơ mắc bệnh thoái hóa khớp rất cao. Dược sĩ Omi Pharma sẽ giúp bạn tìm hiểu thoái hóa khớp là gì, nguyên nhân của thoái hóa khớp, triệu chứng thoái hóa khớp và cách phòng ngừa, cách điều trị.
1. Thoái hóa khớp là gì?
Thoái hóa là gì? Thoái hóa là thuật ngữ dùng để diễn tả sự thay đổi về cấu trúc, chức năng của một bộ phận trên cơ thể, có liên quan tới tổn thương tế bào. Vậy thoái hóa khớp là gì? Thoái hóa khớp là tình trạng các tế bào sụn khớp hoặc xương dưới sụn bị tổn thương, lượng dịch khớp giảm, thường kèm theo phản ứng viêm, khiến khớp sưng đau và khó cử động.
Thoái hóa đa khớp là gì? Về bản chất, thoái hóa đa khớp là thoái hóa khớp nhưng xảy ra ở nhiều vị trí khớp cùng lúc. Thoái hóa đa khớp bắt đầu diễn ra khi lớp sụn khớp bị bào mòn, dẫn tới tình trạng cứng khớp và đau nhức dữ dội khi vận động. Bệnh thoái hóa đa khớp sẽ tiến triển dần theo thời gian và khó chữa trị dứt điểm.
2. Các vị trí thoái hóa khớp
Hầu hết các khớp trên cơ thể đều có nguy cơ thoái hóa. Thường gặp nhất vẫn là bệnh thoái hóa ở các vị trí như:
Thoái hóa khớp gối: nguyên nhân thoái hóa khớp gối là do sụn khớp gối bị bào mòn, rách hoặc tiêu biến. Khi cử động, đầu xương khớp gối va vào nhau, chà xát gây đau đớn và viêm sưng.
Thoái hóa khớp háng: bệnh nhân bị thoái hóa khớp háng đi lại rất khó khăn và thường gặp các cơn đau nhức dọc từ hông lan xuống đến đùi, mông, đầu gối và bàn chân.
Thoái hóa khớp ngón tay và bàn tay: cụ thể là thoái hóa khớp cổ tay và bàn tay dẫn tới lượng máu nuôi dưỡng khớp bàn tay và ngón tay suy giảm, khả năng vận động các ngón tay và cổ tay yếu hơn.
Thoái hóa cột sống lưng và cột sống cổ: thoái hóa đốt sống cổ và thoái hóa cột sống hình thành nên các gai xương, chèn các dây thần kinh ở cột sống gây ra những cơn đau nhức dữ dội.
Thoái hóa khớp vai: ít cử động khớp vai khiến quá trình lưu thông máu diễn ra chậm dẫn tới khớp thiếu dinh dưỡng và bị khô. Tình trạng thoái hóa khớp vai hay gặp nhất ở dân văn phòng.
Thoái hóa khớp cổ chân: tình trạng thoái hóa khớp cổ chân thường gặp ở độ tuổi trên 40 hoặc những người vận động cổ chân nhiều như cầu thủ bóng đá hay vận động viên điền kinh. Tuy nhiên các triệu chứng thoái hóa ban đầu rất khó nhận biết nên tới khi bệnh trở nặng bệnh nhân mới ý thức được thông qua các cơn đau nhói ở vùng cổ chân
3. Nguyên nhân của thoái hóa khớp
Nguyên nhân thoái hóa khớp thường gặp là:
Tuổi tác: Sau tuổi 30, nguy cơ thoái hóa khớp tăng cao do sụn khớp bắt đầu thoái hóa và dễ bị tổn thương, nứt vỡ, thậm chí là tiêu biến khi vận động các khớp liên tục trong thời gian dài.
Thừa cân, béo phì: Cơ thể quá khổ làm gia tăng trọng lực đè nén lên các khớp vì thế những người béo phì có nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa cột sống, thoái hóa khớp gối và thoái hóa khớp háng
Tổn thương khớp: các trường hợp đã từng bị chấn thương do tai nạn, chơi thể thao hay lao động dẫn tới tổn thương xương khớp đều có khả năng bị thoái hóa khớp sớm.
Dị dạng khớp bẩm sinh: bất thường bẩm sinh ở khớp từ khi còn trẻ cũng là nguyên nhân khiến thoái hóa khớp diễn ra nhanh hơn.
Di truyền: một số trường hợp bị thoái hóa khớp có liên quan tới di truyền.
4. Triệu chứng thoái hóa khớp
Các biểu hiện và dấu hiệu thoái hóa khớp phổ biến như:
Đau nhức: triệu chứng rõ rệt nhất của bệnh thoái hóa khớp là những cơn đau nhức kéo dài. Ở giai đoạn đầu các cơn đau nhức diễn ra âm ỉ, sau sẽ tăng tần suất và mức độ đau lên nhiều lần, nhất là khi thay đổi thời tiết hoặc đau vào ban đêm, đau khi vận động nhiều.
Cứng khớp: bệnh nhân thoái hóa khớp dễ bị cứng khớp vào buổi sáng sau khi thức giấc. Nguyên nhân là vì khi đi ngủ các khớp để yên một vị trí, không cử động gì dẫn tới khớp bị cứng lại vào ban sáng.
Tiếng lạo xạo khi cử động: do sụn và đĩa đệm đã bị bào mòn và dịch bôi trơn khớp giảm dần nên khi người bệnh cử động, các đầu xương cọ vào nhau và phát ra tiếng lục cục, lạo xạo.
Vận động khó khăn: người bệnh gặp khó khăn khi thực hiện các động tác như quay người, cúi cổ, leo cầu thang,...
Teo cơ, sưng khớp: các khớp xương khi va vào nhau rất dễ gây tổn thương các dây thần kinh xung quanh dẫn tới teo cơ và sưng tấy, đỏ khớp.
Biến dạng khớp: trường hợp viêm sưng khớp kéo dài mà không điều trị sẽ khiến khớp dần biến dạng và lệch khỏi trục.
5. Điều trị thoái hóa khớp thế nào?
Thoái hóa khớp nếu không điều trị sớm có thể dẫn tới các biến chứng như bệnh gút, trầm cảm, lo âu, tăng cân do ít vận động, rối loạn giấc ngủ hoặc vôi hóa sụn khớp. Trường hợp thoái hóa khớp nặng còn dẫn tới hoại tử xương, gãy xương, tổn thương dây chằng và gân quanh khớp. Một số phương pháp điều trị thoái hóa khớp:
Tập thể dục: người bệnh thoái hóa khớp được khuyến khích thực hiện các bài tập vận động nhẹ nhàng để giảm nguy cơ cứng khớp. Bác sĩ vật lý trị liệu sẽ dựa trên tình trạng thoái hóa của bệnh nhân và giúp người bệnh lên kế hoạch tập luyện.
Giảm cân: với những bệnh nhân thoái hóa khớp do béo phì thì giảm cân bằng chế độ dinh dưỡng lành mạnh và tham gia các hoạt động thể chất là cần thiết
Sử dụng thuốc giảm đau: trong trường hợp các cơn đau gây ảnh hưởng tới sinh hoạt hàng ngày thì người bệnh có thể sử dụng các loại thuốc giảm đau do bác sĩ kê đơn như Paracetamol, các loại thuốc chống viêm không steroid.
Chườm nóng hoặc lạnh: để ngắt cơn đau tạm thời thì người bệnh có thể dùng túi chườm nóng hoặc chườm lạnh trực tiếp lên vùng bị đau.
Phẫu thuật thay khớp: áp dụng với các trường hợp thoái hóa khớp gối, khớp háng hay khớp ngón tay,...Bác sĩ sẽ loại bỏ phần khớp hư hại và thay bằng khớp nhân tạo làm từ các vật liệu y sinh.
6. Phòng ngừa thoái hóa khớp bằng cách nào?
Thường thoái hóa khớp xảy ra ở người cao tuổi nhưng nếu bạn có biện pháp phòng ngừa từ sớm thì thời gian thoái hóa sẽ chậm hơn và mức độ đau nhức cũng giảm bớt. Hãy cố gắng kiểm soát trọng lượng ở mức vừa phải và tập thể dục thường xuyên. Tránh để cơ thể bị chấn thương khi chơi thể thao, lao động. Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học với các món ăn giàu canxi, vitamin D, omega 3 và chất xơ.
Bạn có thể tham khảo các sản phẩm bổ sung vitamin và khoáng chất cho xương khớp như:
- Viên uống Glucosamine Orihiro bổ sung Glucosamine làm trơn sụn khớp
- Sụn vi cá mập Orihiro hỗ trợ tái tạo mô sụn và tăng dịch nhầy ở khớp
- Viên uống Magnesium + Calcium +D3 DoppelHerz bổ sung magie, canxi và vitamin D3 cho xương chắc khỏe
- Viên uống Litho Plus bổ sung canxi hữu cơ từ tảo biển
Trên đây dược sĩ Omi Pharma đã giúp bạn tìm hiểu thông tin về thoái hóa khớp. Nếu bạn cần tư vấn về các sản phẩm chăm sóc xương khớp thì liên hệ với dược sĩ Omi qua số hotline 08.6868.0303 hoặc chat trong phần hỗ trợ trực tuyến tại website nhé.