Sốt là một trạng thái thường gặp đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Trong một vài trường hợp chưa thể đưa trẻ đi bác sĩ, bạn hãy lưu ý những cách chăm sóc trẻ bị sốt để đảm bảo sức khỏe cho trẻ và cũng giữ an toàn cho trẻ.
Sốt được coi là phản ứng phòng vệ giúp tăng cường hệ miễn dịch chống lại các tác nhân gây bệnh. Mặc dù vậy sốt khiến trẻ mệt mỏi, lười ăn hơn, khóc nhiều, thậm chí còn bị mất nước, co giật, gây nguy hiểm tính mạng.
1. Trẻ bao nhiêu độ thì gọi là sốt?
Bên cạnh tìm hiểu cách chăm sóc trẻ em bị sốt, cách chăm trẻ bị sốt, cách chăm bé bị sốt… cha mẹ cũng cần nắm rõ về các mức nhiệt độ được coi sốt ở trẻ.
Thông thường, nhiệt độ trung bình cơ thể trẻ là 37 độ C, trong ngày có thể tăng từ 36,3 độ buổi sáng lên 37,6 độ vào chiều tối. Đó là do hoạt đông của trẻ hằng ngày, trời nắng nóng, mặc nhiều đồ hoặc vừa vận động, tập thể dục nhiều. Để biết chính xác trẻ có bị sốt hay không, cha mẹ nên dùng nhiệt kế để đo.
Nhiệt độ khi trẻ bị sốt cụ thể là:
- Nhiệt độ hậu môn cao hơn 38 độ C.
- Nhiệt độ miệng cao hơn 37,8 độ C.
- Nhiệt độ nách cao hơn 37 độ C.
- Nhiệt độ ở tai cao hơn 37,8 độ C.
Riêng với trẻ sơ sinh nên dùng nhiệt kế điện tử để đo ở nách là chính xác nhất.
2. Dấu hiệu trẻ bị sốt
Chăm sóc trẻ em bị sốt cũng cần dựa trên các dấu hiệu và mức độ của các cơn sốt. Sốt dù là một trạng thái bình thường nhưng nếu không theo dõi cẩn thận có thể chuyển biến nhanh. Cha mẹ cần sớm phát hiện bệnh để chữa trị kịp thời cho bé.
- Nhiệt độ đo được ở nách cao hơn 37 độ C
- Trẻ ngủ li bì
- Trẻ biếng ăn, ăn không ngon miệng
- Trẻ quấy khóc, dễ nổi cáu
- Trẻ bị thở gấp
3. Nguyên nhân khiến trẻ bị sốt
Trẻ thường có hệ thống miễn dịch yếu nên dễ nhiếm bệnh khác nhau gây ra sốt. Một số nguyên nhân thường gặp là:
- Do nhiễm siêu vi: căn bệnh thường gặp có thể gây sốt thường là 7 ngày, có nhiều loại khác nhau nhưng nguy hiểm nhất là sốt xuất huyết, tay chân miệng, cúm, sởi, thủy đậu
- Do nhiễm trùng: trẻ có thể bị sốt khi bị nhiễm khuẩn đường hô hấp cấp tính như viêm phổi, viêm phế quản, viêm họng, viêm tai giữa… Một số nhiễm trùng đường tiêu hóa như tả, kiết lị, thương hàn… cũng có thể gây ra sốt. Sốt có thể là dấu hiệu của một số bệnh nhiễm trùng máu, viêm màng não mô cầu..
- Do tiêm chủng: trẻ có thể bị sốt sau khi tiêm phòng
- Do mọc răng: mọc răng bao gồm chảy rãi, hay cắn, lợi sưng đỏ
- Do cơ thể bị nóng: nếu cho trẻ mặc quá nhiều quần áo trong khi nền nhiệt bên ngoài cao, có thể trẻ sẽ bị nóng dẫn đến sốt. Cha mẹ không nên loại trừ khả năng này
4. Cách chăm sóc trẻ bị sốt tại nhà
Cách chăm bé bị sốt tại nhà được tiến hành trong trường hợp cha mẹ không thể đưa trẻ đi đến bệnh viện ngay hoặc trẻ bị sốt ở mức độ vừa phải, không có chuyển biến xấu trong vài giờ.
Cho trẻ uống nhiều nước
Đây là cách hạ sốt hiệu quả, đơn giản nhất vì sốt thường khiến trẻ bị mất nước, cơ thể mệt mỏi. Cha mẹ nên cho trẻ bổ sung nước như uống ép trái cây, cháo dạng loãng, nước lọc, trà…
Ngoài ra có thể cho trẻ uống chế phẩm bù nước, điện giải như oresol, hydrite… nhằm bù nước, thanh lọc cơ thể giúp bé mau giảm sốt.
Đối với trẻ đang còn bú mẹ nên lưu ý cho trẻ bú nhiều hơn, còn với trẻ đang ăn dặm, nên chế biến các món ăn dặm ngon miệng để con ăn ngon miệng, mau lành bệnh.
Cho trẻ mặc quần áo rộng rãi, thoải mái
Với lý do trẻ nô đùa, hoạt động nhiều dẫn đến cơ thể nóng dần, cha mẹ nên chú ý trẻ mặc quần áo rộng thoáng để cơ thể tỏa bớt nhiệt giúp trẻ giảm sốt hoặc có thể cho trẻ dùng miếng dán hạ sốt để giúp con bớt khó chịu.
Hạ nhiệt bằng cách lau mát người cho trẻ
Cách này khá an toàn và có thể tiến hành tại nhà. Nên nhớ là lau mát bằng nước ấm theo từng bước thật cẩn thận từ nách, háng rồi đến người.
Nước ấm sẽ bốc hơi, làm giãn mạch máu giúp làm mát cơ thể, tiến hành trong thời gian sẽ giúp nhiệt độ xuống mức bình thường (37 độ C). Thông thường, nhiệt độ sẽ hạ trong khoảng 30 – 45 phút.
Hạ sốt bằng giấm táo
Khi nhiệt độ cơ thể trẻ tăng cao, bạn có thể ngâm khăn trong giấm táo pha loãng rồi đắp vào bụng, trán của trẻ hoặc dùng khăn thấm giấm táo quấn quanh lòng bàn chân.
Bổ sung vitamin C
Thông qua vitamin C và các loại nước trái cây giàu vitamin C sẽ giúp trẻ tăng cường sức đề kháng, giảm các tác nhân gây bệnh. Các loại trái cây như: nho, dưa hấu, thanh long… ướp lạnh cũng cung cấp nước giúp làm dịu cơ thể.
Bổ sung canxi
Theo một số chuyên gia, canxi giúp hỗ trợ giảm bớt thời gian trẻ bị ốm, khoáng chất cũng có thể giúp trẻ đỡ mệt hơn.
Cha mẹ hãy bổ sung canxi cho bé qua khẩu phần ăn hằng ngày bằng việc cho bé ăn các món ăn có nguyên liệu từ cá, rau có màu xanh đậm, yến mạch… để bé mau khỏi bệnh.
Dùng thuốc hạ sốt
Khi trẻ sốt trên 39 độ C, cha mẹ nên cho trẻ uống Paracetamol đơn chất dạng gói hoặc siro hạ sốt. Những thuốc này có thể giúp hạ sốt nhanh sau 30 phút, kéo dài khoảng 4 - 6 giờ và ít có tác dụng phụ. Tuy nhiên khi cho trẻ uống thuốc bạn cần có sự chỉ dẫn của bác sĩ, dược sĩ có chuyên môn để đảm bảo liều lượng.
Tuyệt đối không cho trẻ uống sau 4 giờ nếu vẫn còn sốt, chỉ nên trẻ dùng 3 – 4 lần/ngày, tổng liều tối đa không quá 60 mg/kg thể trọng/ngày.
Bất kỳ loại thuốc nào cho trẻ uống cũng cần phải tham khảo kỹ, vì thuốc có những thành phần làm ảnh hưởng đến sức khỏe và có tác dụng phụ.
Tăng cường các loại vitamin
Để tăng sức đề kháng cho trẻ, tăng cường hệ miễn dịch, cha mẹ nên chọn một số sản phẩm dành cho trẻ như vitamin Jelly của Nhật, Wellbaby - Vitamin Tổng Hợp Cho Bé...
Trên đây là một số hướng dẫn cách cách chăm sóc trẻ bị sốt, cha mẹ nên theo dõi, quan sát các triệu chứng của con, nếu trẻ sốt kéo dài, sốt cao hoặc kèm theo các biểu hiện lạ, cần phải đưa trẻ đi khám bác sĩ.